IP69 biedt geen garantie voor probleemloos gebruik in de foodsector

In de foodsector is een hygiënische en voedselveilige omgeving essentieel. Daarom zijn er veel componenten op de markt, specifiek ontwikkeld voor deze sector. Toch zijn niet alle componenten die op papier geschikt zijn, dit ook in de praktijk. Vladimir Dragosavic gaat in op een aantal aandachtspunten. Hij is werkzaam als international training manager voor Euchner in Duitsland en lid van verschillende normcommissies. Hij beschikt over meer dan 25 jaar ervaring op het gebied van machineveiligheid en deelt graag zijn ideeën in constructieve discussies.

In de foodsector is het belangrijk dat producten zo min mogelijk holtes of gaatjes bevatten om te voorkomen dat hierin vuil en/of bacteriën kunnen ophopen. Deze plekken zijn ook veel lastiger te reinigen. Producten met gladde oppervlakken en bevestigingsmiddelen die geschikt zijn voor de voedingsmiddelenindustrie hebben daarom de voorkeur”, begint Dragosavic. Daarnaast is een hoge IP-graad belangrijk. “Toch mag je er niet 100% op vertrouwen dat producten met de hoogste IP-graad automatisch alle kopzorgen wegnemen”, stelt Dragosavic. Hij legt uit hoe dit zit. “Iedereen heeft het in de industrie over IP-beschermingsgraden (Ingress Protection Rating). Hoe hoger het eerste cijfer (1-6), hoe beter het product bestand is tegen het indringen van partikels (6=stof). Hoe hoger het tweede cijfer (0-9), hoe beter het bestand is tegen het indringen van water. Componenten worden getest met schoon water, zonder reinigingsmiddelen of chemicaliën. Daar zit alvast een addertje. In de foodsector wordt veelvuldig gebruik gemaakt van reinigingsmiddelen en additieven die de fabrikant van componenten niet zal hebben getest, aangezien hij niet weet welke producten de industrie aan het water toevoegt.”

Er zijn 4 instanties met betrekking tot regulering in de foodsector belangrijk: ECOLAB (Economics Laboratory), FDA (Food and Drug Administration), NSF (National Sanitary Foundation) en EU-Regulation (No. 10 / 2011). “Een fabrikant van componenten kan besluiten zijn componenten te produceren conform wat één of meer van bovengenoemde instanties voorschrijven, door te zorgen voor de juiste gladheid, het ontbreken van holtes en dergelijke. Echter het naleven van de voorschriften betekent niet dat een bedrijf gecertificeerd is. Daarvoor moeten nog extra stappen worden genomen, die vaak veel tijd en geld kosten. In de praktijk bieden fabrikanten producten aan conform de regulering. Er wordt vanuit gegaan dat wat wordt voorgeschreven, ook effectief wordt nageleefd. Honderd procent zekerheid is er hierdoor niet.”

“Voor de foodsector is het eerste cijfer van de IP-graad niet zo heel belangrijk”, aldus Dragosavic. “Voorzie je een component van een afdichting of o-ring, dan dringt stof niet langer door. Water of vloeistoffen zijn een veel belangrijker aandachtspunt. Om de IP-graad te bepalen, worden testprocedures uitgevoerd. Om aan de IP69-test te voldoen, moet de component bestand zijn tegen een straal met hoge druk en hoge temperatuur. Kleine producten moeten bijvoorbeeld dertig seconden bestand zijn tegen een waterstraal met 0,9-N (90 bar) en een temperatuur van 80 graden Celsius (+/- 5) waarbij een afstand van 10-15 centimeter wordt gehanteerd. En daar schuilt opnieuw een addertje. In de praktijk worden vaak hogedrukreinigers toegepast mét additieven. Is hardnekkig vuil niet eenvoudig schoon te maken, dan zal men bovendien snel de neiging hebben om het uiteinde van de hogedrukreiniger helemaal tegen het vuile plekje aan te duwen, waardoor drukken tot 200 bar of hoger kunnen ontstaan. En dat soort situaties worden niet getest door de producenten van machines en componenten. In principe mag een hogedrukinstallatie nooit meteen tegen componenten worden geplaatst, maar schoonmakers houden hier geen rekening mee waardoor componenten alsnog stuk gaan. Belangrijk is om de gebruiker van een hogedrukreiniger expliciet te instrueren over wat hij mag en niet mag, anders gaat het geheid een keer fout.”

“Wij doen daarom iets extra”,  stelt Dragosavic. “Onze producten – Euchner produceert diverse componenten voor de besturing van processen – worden weliswaar op IP69 getest, maar daarbovenop voeren we extra tests uit waarbij we wél met de punt van de hals in de holte, afdichting of connector spuiten. Op die manier hebben we een nog beter gevoel van wat we in de markt zetten, zodat onze producten ook tegen het oneigenlijke gebruik van de hogedrukinstallaties bestand zijn.”