Duurzaamheid en digitalisering zijn de twee meest prangende thema’s in de wereld van verpakking en logistiek momenteel. Maar wat als we deze twee gamechangers zouden combineren? Er zijn sterke indicaties dat deze twee trends meer en meer samenvallen en elkaar versterken als gevolg.
Digitale technologie en het gebruik van data zijn belangrijke aanjagers van verandering in de verpakkingsindustrie. Digitalisering stelt producenten immers in staat om hun corebusiness, de productie van goederen, efficiënter en duurzamer te maken. Dit houdt onder meer de ontwikkeling in van nieuwe producten en businessmodellen maar even goed de optimalisering van bestaande processen. En dit geldt met dezelfde vanzelfsprekendheid voor verpakkingsprocessen die de laatste jaren al een flinke winst boekten in flexibiliteit en productiviteit dankzij intelligente machines. Of ze nu minder materiaal gebruiken of het gebruik van verschillende materialen faciliteren, moderne verpakkingsmachines stellen gebruikers in staat om voor elk type verpakking het meest milieuvriendelijke alternatief te kiezen. Op die manier kunnen kostenefficiëntie en duurzaamheid eigenlijk hand in hand gaan. De vooruitgang in de productie, door onder meer het gebruik van machinedata in real-time, predictief onderhoud en geautomatiseerde materiaalstromen resulteren bovendien in een verhoogde efficiëntie en een continue verduurzaming van processen. Dit is onmogelijk zonder de sprong naar intelligente machinesturingen.
Daarenboven biedt digitalisering nieuwe benaderingen om de dialoog aan te gaan met klanten en leveranciers om intelligente, duurzame en beter recycleerbare verpakkingen te ontwerpen. Geprinte tags en codes geven verpakking zelfs een digitale identiteit, waardoor producten eenvoudiger getraceerd kunnen worden en efficiënter ingepland voor intern of extern transport. Bovendien kunnen slimme verpakkingen informatie aanreiken over de grondstoffen en types van kunststoffen die gebruikt zijn om de verpakking te maken. Dit heeft uiteraard een positieve impact op de uiteindelijke sortering en recyclage wanneer de verpakkingen aan het einde van hun leven komen. Vandaag zijn inefficiënties in het sorteerproces immers een van de voornaamste barrières om verpakkingsafval te kunnen recycleren. Hoe efficiënter het sorteren, hoe effectiever de mechanische recyclage en hoe beter de kwaliteit van het materiaal dat herwonnen wordt. Codes op het verpakkingsafval die door machines kunnen worden gelezen zijn een stap in deze richting. Een initiatief dat hier vermeld kan worden is Holy Grail. Verschillende bedrijven en organisaties langs de volledige verpakkingsketen engageren zich hierin om het sorteren van afval te verbeteren om betere recyclageresultaten in Europa te halen. Het gaat onder neer om fabrikanten zoals P&G, Danone, Nestle, Pepsico, BASF en Borealis.
Een ander aspect waar digitalisering toe bijdraagt is het transparant(er) maken van toevoerketens. Van informatie over de boerderij waar de steak vandaan komt, tot de productieomstandigheden in het land van oorsprong. Dit geeft consumenten de mogelijkheid om geïnformeerde aankoopbeslissingen te maken. Het verhoogt tevens de druk op bedrijven om standaarden in te voeren die het milieu en de maatschappij ten goede komen. Bij het transport van producten worden data gebruikt om de snelste en kortst mogelijke routes te berekenen. Oplossingen die we kennen uit de productieomgeving, zoals machine learning en digital twins, kunnen ook logistieke processen verbeteren. Virtuele netwerken van toevoerketens op basis van algoritmes zorgen voor een precieze controle over de complexe bewegingen van goeden, berekenen de best distributienetwerken en optimaliseren op die manier de volledige materiaalstroom. Dit zorgt niet alleen voor meer veerkrachtige en flexibele netwerken, maar vooral voor duurzamere. Wanneer voedsel sneller bij de consument geraakt, zal de houdbaarheidsdatum minder snel verstrijken en er dus minder voedselafval ontstaan. Daarenboven worden er flink wat CO2-emissies uitgespaard wanneer routes efficiënter worden.
Een andere troef van digitalisering is het terugschroeven van het aantal documenten dat nodig is. Wie digitaliseert, door middel van bestellingen via webshops en klantenplatforms, interne takenlijsten op digitale apparaten, digitale leveringsnota’s … verbruikt minder papier als grondstof. Om al deze processen onderling te verbinden zijn slimme verpakkingen nodig met codes die machines kunnen lezen. Daar ligt de toekomst van verpakken.